Sẹo là vấn đề da liễu phổ biến và gây ảnh hưởng tới thẩm mỹ của nhiều người. Tuy nhiên, các loại sẹo rất đa dạng và mỗi loại lại có tính chất, nguyên nhân và cách điều trị riêng. Cùng Thẩm mỹ Maia&Maia tìm hiểu thêm về các loại sẹo phổ biến qua bài viết dưới đây.
I. Tổng quan về cấu trúc và sự hình thành sẹo
Để điều trị sẹo hiệu quả thì trước tiên cần hiểu về cấu trúc và sự hình thành sẹo trên da. Dưới đây là những thông tin tổng quan hữu ích về quá trình hình thành các loại sẹo:
1, Sẹo là gì?
Sẹo là kết quả cuối cùng của quá trình tự phục hồi của da sau tổn thương, xuất hiện nhằm thay thế phần mô da đã bị hư hại. Khi da bị tác động gây nên các tổn thương, cơ thể sẽ bắt đầu quá trình tự chữa lành bằng cách sản xuất collagen để lấp đầy và khép kín vết thương. Tuy nhiên, lớp collagen này thường không hoàn hảo như lúc ban đầu, dẫn đến hình thành các mô sẹo với hình dạng và mức độ khác nhau.
Sẹo gây ảnh hưởng nhiều đến thẩm mỹ làn da, gây mất tự tin trong giao tiếp hàng ngày. Bên cạnh đó một số loại sẹo còn có thể gây ngứa, đau, thậm chí hạn chế khả năng vận động của người bệnh.
2, Nguyên nhân và cơ chế hình thành sẹo
Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến hình thành sẹo là các tổn thương trên da như bỏng, vết cắt, vết mổ phẫu thuật hoặc các bệnh lý da liễu khiến cơ thể phải kích hoạt quá trình sản sinh collagen để phục hồi và lấp đầy vùng tổn thương. Bên cạnh đó, một số yếu tố như cơ địa dễ sẹo, chăm sóc vết thương không đúng cách, nhiễm trùng hay tác động lực lên vùng da đang lành cũng làm tăng đáng kể nguy cơ hình thành sẹo.
Chi tiết cơ chế hình thành sẹo trên da như sau:
- Giai đoạn cầm máu: Đây là giai đoạn chỉ trong vòng vài giây hoặc vài phút sau khi da có tổn thương. Trong giai đoạn này, các mạch máu co lại, tạo nút tiểu cầu để ngăn chảy máu quá mức.
- Giai đoạn sưng viêm: Bạch cầu sẽ di chuyển tới vết thương để loại bỏ vi khuẩn và các tác nhân gây hại. Nếu vết thương viêm kéo dài sẽ dễ làm chậm quá trình lành thương và tăng nguy cơ gây sẹo xấu trên da.
- Giai đoạn tăng sinh: Các nguyên bào sợi sản xuất collagen, mạch máu mới được hình thành, và các tế bào biểu bì bắt đầu tái tạo để đóng kín vết thương.
- Giai đoạn tái tạo: Thời gian có thể lên tới nhiều năm. Khi này, collagen được tổ chức lại, từ từ thay thế các sợi collagen ngẫu nhiên ban đầu.
3, Vì sao có sự xuất hiện của nhiều loại sẹo khác nhau?
Sự xuất hiện đa dạng của các loại sẹo xuất phát từ sự mất cân bằng trong quá trình tổng hợp collagen ở giai đoạn tăng sinh và tái tạo da. Mỗi người có 1 cấu trúc da, mật độ collagen cũng như phản ứng viêm khác nhau, dẫn đến mỗi tổn thương lại để lại từng dạng sẹo khác biệt. Ngoài ra, các yếu tố như cách chăm sóc vết thương, yếu tố di truyền cũng ảnh hưởng đến khả năng hình thành sẹo của mỗi người.
II. Có những loại sẹo nào? Phân loại các loại sẹo chi tiết
Có rất nhiều loại sẹo với những đặc điểm riêng mà mọi người dễ nhận biết. Dưới đây là phân loại chi tiết các loại sẹo để mọi người tham khảo:
1, Sẹo lồi
Sẹo lồi hình thành do cơ thể tăng sinh collagen quá nhiều khiến các mô phát triển vượt qua ranh giới ban đầu của vết thương. Loại sẹo này có kết cấu cứng, nổi gồ trên bề mặt với màu đỏ, đỏ tím hoặc đậm hơn vùng da xung quanh và sau đó sẽ mờ dần theo thời gian do mạch máu co lại.
2, Sẹo lõm
Sẹo lõm hay sẹo rỗ là loại sẹo xuất hiện khi vùng da bị thiếu hụt collagen và các mô nâng đỡ. Khi này, khiến vùng da bị lõm xuống so với về mặt da xung quanh, tạo thành hố hoặc rãnh gây mất thẩm mỹ. Sẹo lõm thường thấy sau khi bị mụn, thủy đậu,… và còn được phân loại theo độ sâu (sẹo đáy nhọn, sẹo đáy vuông, sẹo lượn sóng).
3, Sẹo phì đại
Sẹo phì đại là tình trạng sẹo nổi gồ lên, dày và cứng tương tự như sẹo lồi; nhưng khác ở chỗ sẹo phì đại luôn nằm trong ranh giới ban đầu của vết thương. Loại sẹo này thường xuất hiện sớm sau các phẫu thuật hoặc chấn thương sâu do tăng sinh collagen quá mức nhưng có giới hạn, có thể tự cải thiện 1 phần theo thời gian.
4, Sẹo co kéo
Sẹo co kéo chủ yếu hình thành sau bỏng sâu, kéo căng các mô da và cơ bên dưới gây khó khăn trong việc chuyển của các khớp hoặc cơ bắp. Nguyên nhân là do tổn thương sâu làm mất đi 1 lượng lớn da, khi lành sẽ khiến co rút lại.
5, Sẹo kéo giãn
Sẹo kéo giãn có đặc điểm tương tự như những vết rạn da, loại sẹo này xuất hiện ở những vùng da bình thường không tổn thương. Sẹo kéo giãn xuất hiện do da bị giãn quá mức trong thời gian ngắn do cân nặng tăng/giảm, quá trình mang thai. Loại sẹo này sẽ thường tồn tại vĩnh viễn và cần điều trị bằng những phương pháp thẩm mỹ.
6, Sẹo thâm
Là loại sẹo khiến da đổi màu sang nâu nhạt/nâu đậm sau khi vết thương lành do tăng sắc tố melanin trên da. Sẹo thâm nhẹ sẽ mờ dần theo thời gian tuy nhiên nếu thâm nặng cần dùng sản phẩm đặc trị hoặc áp dụng các phương pháp can thiệp thẩm mỹ.
7, Sẹo trắng
Sẹo trắng là loại sẹo hình thành sau khi các tổn thương da đã lành nhưng sắc tố melanin bị mất đi hoàn toàn. Sẹo trắng sẽ có màu sắc sáng hơn so với vùng da xung quanh. Loại sẹo thường khó điều trị hơn sẹo thâm, có thể trắng lên theo thời gian do đã mất đi sắc tố.
III. Các phương pháp điều trị sẹo hiệu quả theo từng loại
Mỗi loại sẹo sẽ có cách điều trị khác nhau, bởi vậy mọi người cần xác định chính xác tình trạng sẹo và điều trị sớm. Dưới đây là chi tiết các phương pháp điều trị sẹo phổ biến hiện nay:
1, Điều trị sẹo lồi và sẹo phì đại
Sẹo lồi và sẹo phì đại điều trị khó và dễ tái phát, bởi vậy những phương pháp sau đây sẽ mang đến hiệu quả:
| Phương pháp điều trị | Cơ chế hoạt động |
| Tiêm corticosteroid | Tiêm trực tiếp hoạt chất corticosteroid vào vùng sẹo để giảm viêm, ức chế sự tăng sinh của nguyên bào sợi và phân hủy collagen; từ đó khiến sẹo mềm rồi xẹp dần. |
| Kem bôi trị sẹo | Dùng kem bôi có chứa silicone y tế để tạo lớp màng giữ ẩm, điều chỉnh sự sản xuất collagen, từ đó làm mềm và phẳng sẹo. |
| Áp lạnh nitơ lỏng | Phương pháp dùng khí nitơ lỏng để đóng băng và phá hủy các tế bào nguyên sợi bất thường. |
| Phẫu thuật cắt sẹo | Cắt bỏ sẹo bằng dao mổ và thường kết hợp với tiêm steroid hoặc xạ trị để giảm nguy cơ tái phát. |
2, Điều trị sẹo lõm
Sẹo lõm khiến làn da kém mịn màng và sần sùi, để điều trị hiệu quả áp dụng những phương pháp dưới đây:
| Phương pháp điều trị | Cơ chế hoạt động |
| Lăn kim | Dùng đầu lăn có kim siêu nhỏ tạo ra những tổn thương vi điểm trên da, kích thích quá trình tự lành thương của cơ thể, tăng sinh collagen tự nhiên làm đầy vùng bị sẹo rỗ. |
| Bóc tách đáy sẹo | Các bác sĩ sẽ dùng kim chuyên dụng cắt đứt các dải xơ co kéo dưới đáy sẹo, giải phóng và nâng đáy sẹo lên. |
| Kem bôi | Cách này phù hợp cho các loại sẹo lõm nhẹ và mới, giúp thúc đẩy tái tạo tế bào, làm mờ sẹo bề mặt và cải thiện kết cấu da. |
| Liệu pháp laser | Dùng tia laser với bước sóng phù hợp tác động vào vùng sẹo lõm, tạo cột vi nhiệt sâu giúp kích thích tăng sinh collagen mới. Đồng thời còn giúp cải thiện kết cấu và màu sắc sẹo. |
3, Điều trị sẹo trắng
Khi bị sẹo trắng gây mất thẩm mỹ làn da thì mọi người nên tham khảo các phương pháp điều trị đó là:
| Phương pháp điều trị | Cơ chế hoạt động |
| Phương pháp dùng máu tự thân | Ly tâm máu để lấy huyết tương giàu tiểu cầu (PRP) tiêm vào vùng sẹo trắng kích thích tế bào tạo sắc tố hoạt động trở lại. |
| Liệu pháp áp lạnh | Dùng khí nitơ lỏng đông lạnh mô sẹo gây tổn thương nhẹ, hoại tử có kiểm soát. Điều này giúp kích thích phản ứng tái tạo sắc tố xung quanh vùng sẹo. |
| Phẫu thuật xóa sẹo trắng | Các bác sĩ sẽ cắt bỏ mô sẹo trắng sau đó khâu lại để hình thành bề da mặt mới |
| Kỹ thuật laser | Dùng tia laser để tạo ra các tổn thương vi điểm, từ đó kích thích cơ thể sản sinh collagen và elastin mới, giúp làm mờ sẹo và đều màu da. |
4, Điều trị sẹo thâm
Sẹo thâm là loại sẹo rất phổ biến và dễ điều trị hơn những loại sẹo khác, những cách thực hiện điều trị sẹo thâm phổ biến như sau:
| Phương pháp điều trị | Cơ chế hoạt động |
| Lăn kim | Sử dụng đầu kim siêu nhỏ tạo ra các tổn thương giả trên da, kích thích cơ chế tự phục hồi của cơ thể để sản sinh collagen và elastin, giúp làm sáng và đều màu da. |
| Peel da | Dùng dung dịch acid peel có nồng độ phù hợp với các cấp độ peel khác nhau để loại bỏ lớp tế bào sừng ở trên và kích thích tái tạo tế bào da sáng khỏe. |
| Kỹ thuật laser | Sử dụng năng lượng ánh sáng laser có bước sóng phù hợp để phá vỡ các sắc tố melanin gây thâm sạm, giúp làm mờ và sáng các vết thâm. Đồng thời còn kích thích sản sinh collagen và elastin mới, tái tạo da sáng khỏe hơn. |
5, Điều trị sẹo co kéo và kéo giãn
Các loại sẹo co kéo, kéo giãn gây mất thẩm mỹ sẽ được điều trị với những phương pháp hiệu quả dưới đây:
| Phương pháp điều trị | Cơ chế hoạt động |
| Phẫu thuật tạo hình | Cắt bỏ và sắp xếp lại các vạt da để thay đổi hướng của sẹo, giải phóng lực căng và cải thiện thẩm mỹ. |
| Ghép da | Phẫu thuật lấy da từ vùng khỏe mạnh khác trên cơ thể để ghép sang vùng bị sẹo giúp che phủ vùng sẹo lớn và sâu bị co rút. |
| Laser | Sử dụng tia laser với bước sóng phù hợp tác động làm mềm mô sẹo, tăng đàn hồi và giảm độ dày của sẹo. |
IV. Cách chăm sóc da để hạn chế hình thành sẹo
Để hạn chế hình thành sẹo xấu trên da, mọi người cần có cách chăm sóc đúng từ giai đoạn đầu. Cụ thể:
- Vệ sinh sạch vết thương hàng ngày bằng nước muối sinh lý hoặc dung dịch sát khuẩn theo chỉ định của bác sĩ.
- Giữ vết thương đủ ẩm để thúc đẩy quá trình biểu bì hóa nhanh hơn, tránh để vết thương khô và đóng vảy dày.
- Không được tự ý cạy vảy vết thương sẽ dễ khiến tổn thương da nặng hơn, tăng nguy cơ hình thành sẹo.
- Bôi thoa các hoạt chất hỗ trợ tái tạo, kem bôi ngừa sẹo theo chỉ định từ dược sĩ/bác sĩ
- Chế độ dinh dưỡng lành mạnh, tăng cường ăn rau xanh và trái cây chứa vitamin C, E để kích thích da mau lành, giảm sẹo thâm
- Hạn chế những thực phẩm dễ gây sẹo khi trên da có tổn thương như rau muống, đồ nếp, thịt gà, hải sản.
- Ngủ đủ giấc, kiểm soát căng thẳng để da nhanh phục hồi sau tổn thương, tránh viêm nhiễm kéo dài gây sẹo
V. Có sẹo xấu trên cơ thể nên điều trị ở đâu tốt?
Trong suốt quá trình hình thành và phát triển, Hệ thống Phòng khám Da liễu Thẩm mỹ Maia&Maia luôn tự hào là cơ sở chữa sẹo uy tín được đông đảo khách hàng lựa chọn với những ưu điểm:
- Là cơ sở được cấp phép bởi Sở Y Tế.
- Có đội ngũ Thạc sĩ, Bác sĩ Da liễu đầu ngành chuyên môn tốt, giàu kinh nghiệm
- Hệ thống trang thiết bị hiện đại, cơ sở vật chất khang trang
- Ứng dụng công nghệ Maitrix Scar độc quyền xóa sẹo hiệu quả cao, không đau, không chảy máu, thời gian phục hồi nhanh.
- Quy trình thăm khám và điều trị chuyên nghiệp, chuẩn y khoa.
- Đội ngũ nhân viên tư vấn tận tâm, nhiệt tình giải đáp mọi thắc mắc của khách hàng trong suốt liệu trình xóa sẹo.
Bài viết trên đây đã mang đến cho mọi người những thông tin hữu ích về các loại sẹo phổ biến cũng như cách điều trị hiệu quả. Nếu có nhu cầu tư vấn xóa sẹo theo phác đồ từ các bác sĩ da liễu đầu ngành, liên hệ ngay với Hệ thống Phòng khám Da liễu Thẩm mỹ Maia&Maia qua hotline 032.845.1188 để biết thêm chi tiết.
