Bệnh sạm da nghề nghiệp là một vấn đề sức khỏe da liễu được nhiều người quan tâm, đặc biệt đối với những người thường xuyên tiếp xúc với các yếu tố gây hại trong môi trường làm việc. Cùng Thẩm mỹ Maia&Maia tìm hiểu chi tiết các nghề nghiệp có nguy cơ cao và hướng dẫn cách phòng ngừa cũng như cải thiện qua bài viết sau.
I. Bệnh sạm da nghề nghiệp là gì?
Bệnh sạm da nghề nghiệp là tình trạng tăng sắc tố da xảy ra do tiếp xúc thường xuyên và kéo dài với các tác nhân gây hại có mặt trong môi trường làm việc hoặc do đặc thù công việc cụ thể. Đây là tình trạng sạm da mãn tính và phát triển âm thầm theo thời gian.
So với tình trạng sạm da do lão hóa, bệnh sạm da nghề nghiệp tập trung chủ yếu ở các vùng da hở trong lúc lao động như mặt, cổ, tay, cánh tay. Các tác nhân chính khiến phát triển tình trạng sạm da nghề nghiệp như tiếp xúc với hóa chất (dầu mỏ, nhựa đường), nhiệt độ trong môi trường làm việc cao,… Đồng thời, tình trạng này cũng xuất hiện sớm hơn nếu như mọi người tiếp xúc trực tiếp trong thời gian dài mà không có biện pháp bảo vệ.
II. Những nghề dễ gây sạm da nhất
Các nghề nghiệp có đặc thù có nguy cơ dẫn đến bệnh sạm da nghề nghiệp phải kể đến gồm:
- Nghề nghiệp ngoài trời: Nông dân, ngư dân, công nhân xây dựng, nhân viên giao hàng, lái xe, người bán hàng rong, hoặc người làm việc trong ngành dầu khí ngoài khơi.
- Công nhân làm việc với kim loại và than đá: Thường xuyên tiếp xúc với nhiệt độ cao và các chất thải kim loại nặng.
- Công nhân ngành hóa chất: Tiếp xúc với nhựa đường, hắc ín, dầu mỏ thô, các dẫn xuất hydrocarbon thơm gây nhạy cảm ánh sáng.
- Thợ hàn, thợ đúc kim loại: Tiếp xúc với bức xạ nhiệt và tia cực tím/hồng ngoại từ quá trình hàn và nung chảy kim loại.
- Người làm trong ngành dịch vụ: Đặc biệt là những người làm việc trong môi trường bếp nóng, hoặc tiếp xúc thường xuyên với hơi nóng.
III. Sạm da do đặc thù nghề nghiệp có nguy hiểm không?
Phần lớn sạm da do đặc thù nghề nghiệp không gây nguy hiểm trực tiếp đến sức khỏe. Tuy nhiên, nếu không được chăm sóc đúng cách và để tình trạng này kéo dài, làn da sẽ bị tổn thương nghiêm trọng gây ra các vấn đề về sức khỏe như sau:
- Ung thư da: Tiếp xúc kéo dài với tia UV hoặc các hóa chất độc hại mà không được bảo vệ là yếu tố nguy cơ hàng đầu gây ra ung thư da với các biến thể như ung thư biểu mô tế bào đáy, ung thư biểu mô tế bào vảy, u hắc tố.
- Viêm da tiếp xúc dị ứng/kích ứng: Tiếp xúc với hóa chất thường xuyên không chỉ gây sạm mà còn dẫn đến viêm da, nổi mẩn đỏ, ngứa ngáy kéo dài.
- Lão hóa sớm: Da bị tổn thương liên tục bởi bức xạ và hóa chất sẽ nhanh chóng mất collagen, dẫn đến nếp nhăn sớm và da chảy xệ.
- Ảnh hưởng tâm lý: Tình trạng sạm da nặng, không đều màu có thể gây tự ti, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và công việc, đặc biệt ở phái nữ
IV. Cách cải thiện và phòng ngừa bệnh sạm da nghề nghiệp an toàn, lâu dài
Để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh sạm da nghề nghiệp và bảo vệ sức khỏe làn da, mọi người cần kết hợp các chế độ chăm sóc tại nhà cùng việc thăm khám chuyên khoa theo hướng dẫn chi tiết như sau:
1, Điều chỉnh thói quen và môi trường làm việc
Việc thay đổi thói quen và cải thiện môi trường làm việc là bước đầu tiên và quan trọng nhất. Chỉ bằng những điều chỉnh đơn giản dưới đây nhưng vẫn đảm bảo bảo vệ làn da khỏi tác động của ánh sáng, nhiệt độ và hóa chất trong công việc hàng ngày:
- Hạn chế tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng trong giờ cao điểm từ 10h–15h hàng ngày
- Sử dụng bảo hộ lao động đầy đủ bao gồm áo chống nắng, mũ rộng vành, găng tay, khẩu trang, kính râm làm từ chất liệu dày.
- Tuân thủ quy trình an toàn khi sử dụng hóa chất hoặc bức xạ công nghiệp giảm tối đa thời gian tiếp xúc
- Đề xuất điều chỉnh vị trí làm việc nếu có thể, tránh ánh sáng mạnh hoặc nguồn nhiệt trực tiếp
- Đối với dân văn phòng nên sử dụng màn hình lọc ánh sáng xanh, nghỉ ngơi định kỳ để giảm tác động đến da.
- Dùng kem chống nắng phổ rộng với lượng đủ và bôi lại sau 2 – 3 giờ/lần, đặc biệt khi mồ hôi đổ nhiều.
2, Chăm sóc làn da tại nhà
Bên cạnh việc bảo vệ da tại nơi làm việc, chăm sóc da đúng cách tại nhà là yếu tố then chốt giúp cải thiện sạm da nghề nghiệp, duy trì làn da khỏe mạnh và hạn chế sắc tố xỉn màu với các bước cơ bản bao gồm:
- Làm sạch dịu nhẹ: Loại bỏ bụi bẩn, mồ hôi và hóa chất bám trên da sau giờ làm việc mà không gây kích ứng
- Dưỡng ẩm: Tăng cường cấp ẩm bằng các sản phẩm dịu nhẹ giúp da mềm mại, tăng cường hàng rào bảo vệ tự nhiên, ngăn ngừa mất nước và thô ráp
- Sản phẩm hỗ trợ làm sáng da: Kết hợp sử dụng các hoạt chất dưỡng sáng như vitamin C, niacinamide, retinol hoặc azelaic acid để tái tạo tế bào da, cân bằng sắc tố và cải thiện tông màu da đều hơn. Tránh lạm dụng sản phẩm lột tẩy mạnh để không gây mỏng da hoặc tổn thương thêm
3, Khi nào cần gặp bác sĩ?
Thông thường, phần lớn các trường hợp bệnh sạm da nghề nghiệp có khả năng tự cải thiện nếu duy trì thói quen chăm sóc đều đặn. Tuy nhiên, mọi người cần thăm khám với bác sĩ da liễu ngay khi nhận thấy các dấu hiệu bất thường sau đây để được chỉ định phương pháp đặc trị để xử lý tận gốc vấn đề và hạn chế nguy cơ tái phát:
- Vùng da sạm lan rộng nhanh, kèm kích ứng đỏ rát hoặc ngứa ngáy
- Sạm da không cải thiện sau 2 – 3 tháng chăm sóc tại nhà và áp dụng các biện pháp bảo hộ
- Xuất hiện tổn thương lạ như mảng sừng, đốm nâu đậm hoặc nốt ruồi biến đổi màu
Trên đây là những thông tin chi tiết về bệnh sạm da nghề nghiệp và những lưu ý quan trọng để kịp thời thăm khám với bác sĩ. Nếu đang gặp tình trạng sạm da cần điều trị bằng biện pháp chuyên sâu, mọi người hãy liên hệ Hệ thống Phòng khám Da liễu Thẩm mỹ Maia&Maia qua hotline 032 845 1188 để đặt lịch thăm khám và thực hiện ngay.
